Yahudi Hekimler

2. Durak: Prof. Dr. Eduard Schott

Kartenausschnitt Birkenweiher 43

Birkenweiher 43 – HaritaTur Başlangıcı

1886 doğumlu Eduard Schott, Worms’da yetişti. Tıp fakültesinde okurken, geleceğin ünlü hekim ve düşünürü Albert Schweitzer ile tanıştı. Onun etkisiyle Protestan inancına geçti. Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu ve Batı cephelerindeki sahra hastanelerinde başhekim olarak görev yaptı. 1917’de ise Yahudi olmayan Johanniter hemşiresi Ilse Gumprecht ile evlendi.

Birinci Dünya Savaşı başlamadan önce Schott, Köln’deki Uygulamalı Tıp Akademisi’nde ders veriyordu. 1919’da ise yeni kurulan Köln Üniversitesi’nde öğretim görevlisi oldu. 1 Ekim 1927’de, Solingen Belediye Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü Şefi ve öğretim üyesi görevlerini üstlenerek Birkenweiher 43 numaraya taşındı.

Ancak 30 Eylül 1938 tarihinde çıkan bir yasayla Almanya’daki bütün Yahudi hekimlerin lisansı ellerinden alınınca Dr. Schott da özel muayenehanesini kaybetti. Ondan kısa bir süre sonra da, Kasım 1938’deki pogromlarda evi yakılıp yıkıldı ve kendisi geçici olarak koruma altına alındı. Oğlu Francis, 12 yaşındayken tanık olduğu pogrom gecesini 1988’de New York Times’da şöyle anlatacaktı:

“Bir anda olanca netliğiyle anlıyorum. Naziler bizi almaya gelmişler. Eşyalarımızı kırıp döküyorlar. Annem bizi korumaya çalışıyor. Anlaşılmaz bir şekilde buz gibi bir korku kaplıyor içimi, kendi hayatımdan değil annemin hayatından endişe ediyorum. […] Kristal Gece’nin 12 yaşında bir çocuğa öğrettiği ders şu: Bir düzene göre kurulu olan dünya, seni ancak polisin gelip yakalayabileceği ve onu da ancak bir suç işlemişsen yapabileceği dünya, yok artık.”

Profesör Schott, Potsdamer Straße’deki polis merkezinde tutulmaktaydı ve kısa bir süre sonra serbest bırakılınca göç hazırlıklarına başladı. Mayıs 1939’da artık ABD’deydi; karısı ise dört çocuğuyla birlikte Weimar’daki ailesinin yanına taşınmıştı.

Historische Postkarte Birkenweiher, rechts Haus Nr. 43. Quelle: Stadtarchiv Solingen, PK 1175
Birkenweiher’in tarihî görünümü, sağda 43 numaralı ev. Kaynak: Solingen Belediye Arşivi, PK 1175