Yahudi Hekimler

4. Durak: Bethesda Sanatoryumu

Kartenausschnitt Friedrichstr. / Ecke Kirschbaumer Hof

Friedrichstraße, Kirschbaumer Hof’un köşesi HaritaTur Başlangıcı

1899’da Dr. Emil Kronenberg, göz, kadın-doğum ve çocuk hastalıkları uzmanı olan üç meslektaşıyla birlikte 25 yataklı bir özel klinik olarak Bethesda Sanatoryumu’nu kurmuştu. Hastalar bir ila üç yataklı odalarda kalıyordu ve bu, dönemin genel hastanelerine göre bir ilerlemeydi. 1910’da Bethesda Diyakozluğu kliniği devraldı.

15 Eylül 1935 tarihli Reich yurttaşlığı yasasıyla kamuya ait ve özel hastanelerdeki Yahudi hekimler işlerini kaybetti. Emil Kronenberg özel muayenehanesini de kapattı. Oturduğu evin ve muayenehanenin bulunduğu binayı kayınbiraderine satarak Höchscheid’da, Neuenkamper Straße 70 numarada bir daire kiraladı. Artık ayda 120 mark gibi düşük bir emekli aylığıyla yaşıyordu.

Postkarte des Krankenhauses Bethesda. Quelle: Stadtarchiv Solingen, PK 6645
Bethesda Hastanesi’nin kartpostalı. Kaynak: Solingen Belediye Arşivi, PK 6645

Daha önce sözünü ettiğimiz ve 1922-24 arasında onun yanında kalmış olan yeğeni Grete Blumenthal, Nisan 1935’te tekrar dayısının yanına taşındı. Grete 1935’te hekimlik sınavını başarıyla verdiği ve Protestan dinine geçmiş olduğu halde ne diplomasını ne de hekimlik ruhsatını alabildi. 1936 başlarında Belçika’ya göç etti. Diplomasını ise ancak Almanya’da hekimlik ruhsatından vazgeçerek alabildi. Belçika İkinci Dünya Savaşı’nda Alman işgaline uğradıktan sonra Anvers’de, ardından Marsilya ve Aix-en-Provence’ta saklanarak yaşadı. Eylül 1942’de sığındığı İsviçre’de çeşitli kamplarda gözaltında tutuldu. Savaş sona erince Belçika’ya dönebildiyse de 1950 sonunda İsrail’e göç etti ve 1951’den sonra orada bir klinik laboratuvarında medikal müdür olarak çalıştı.