10. Durak: Wallach Ailesi
Düsseldorfer Straße 26 – Harita – Tur Başlangıcı
Karl Wallach, Aachen yakınlarındaki Eilendorf’ta bir kasap ustası ve celebin yedinci çocuğu olarak 1897’de dünyaya geldi. Ağustos 1927’de Ohligs’de Düsseldorfer Straße 26a numaralı binaya taşındı.
Wallach burada ortağı Albert Oster ile birlikte Oster & Co. adlı tekstil eşya dükkânını işletiyordu. Çalıştırdıkları eleman sayısı bir dönem 11’i bulmuştu.
1929’da Karl Wallach, 1900 Goch doğumlu Hildegard Koopmann ile evlendi. Ocak 1931’de çiftin kızı Margot Johanna doğdu.
1932’de işletmeyi Hildegard Wallach devraldı ve adını “Oster & Co. Nachfahren” olarak değiştirdi. Aile aynı yıl Talstraße 38 numaraya taşındı.
1933’te Yahudi işletmelerinden alışveriş etmeme çağrıları başladıktan sonra şirket 1934’te iflas etti. Karl Wallach bunun üzerine tekstil eşya bayisi olarak yeni bir işletme kurdu. 1938’e kadar Talstraße’de bir kumaş dükkânında faaliyet gösterdi.
Ancak 9 Kasım 1938 gecesi düzenlenen pogromda Wallach ailesi de anti-Semitik şiddetin kurbanı oldu. Ailenin konutunu basan komandolar Karl Wallach’ı karısının ve kızının gözleri önünde dövdüler.
Ondan kısa bir süre sonra da Karl Wallach, Solingenli diğer Yahudilerle birlikte tutuklanarak Dachau toplama kampına gönderildi. Ancak Güney Amerika’ya gitmek istediğini söylemesi üzerine Aralık ortalarında serbest bırakıldı.
Ülkeden çıkmak için gerekli belgelerin hepsi sahteydi. Aile, Almanya’dan kurtulabilmek için gece boyu yaya ilerleyerek Belçika sınırını geçti. Yola çıkmadan önce mallarını yok pahasına satmışlardı.
Brüksel’de Hildegard Wallach ailesini geçindirmek için temizlikçilik yapmak zorunda kaldı, çünkü kocası çalışma izni alamamıştı. Mayıs 1940’ta Belçika Alman işgaline uğrayınca Karl Wallach da Almanya’dan gitmiş olan diğer bütün erkeklerle birlikte tutuklandı ve bir süre sonra Güney Fransa’daki bir toplama kampına gönderildi. Ağustos 1942’de oradan Auschwitz’e gönderilmesi ise Karl Wallach’ın ölüm fermanı anlamına geliyordu.
Rue Masui 158 numara sağdaki kırmızı evdir. Ailenin saklandığı yer garajın üstüydü.
Hildegard Wallach kızı Margot ile birlikte Brüksel’de kaldı ve kızını orada bir Katolik okuluna gönderdi. Brüksel bölgesindeki Yahudilerin çalışma kamplarına gönderilmesi için karar çıkınca ana kız kaçarak Hildegard’ın kız kardeşi ve onun kızıyla birlikte saklandı.
Katolik papazlar ile rahibelerin kurduğu bir dayanışma ağı, iki ana iki kızdan oluşan bu grubun takma adlarla ayrı ayrı yerlerde hayatta kalmasını sağladı. Margot, Belçika’nın kurtuluşuna kadar Namur’de bir manastır okulunda kaldı.
Yetenekli bir genç olan Margot, bir Yahudi yardım örgütünün sağladığı bursla eğitimini Brüksel’in en başarılı öğrencilerinden biri olarak tamamladı. Ancak üniversiteye devam etmek yerine annesine bakabilmek için çalışmaya başladı. 1948’de ana kız birlikte ABD’ye göç ettiler.
