Ohligs’in Yahudi Tüccarları

Hazırlayanlar: Armin Schulte ve Daniela Tobias


1. Durak: Coopmann Ailesi

Düsseldorfer Straße 76. Fotoğraf: Daniela Tobias

Düsseldorfer Straße 76 – Harita

Düsseldorfer Straße 76 numarada, Yahudi tüccar David Coopmann’ın erkek giyim mağazası vardı.

Coopmann, 30 Aralık 1877’de bir at tüccarının oğlu olarak Linnich’te dünyaya gelmişti. 1897’de Hilden’dan Ohligs’e taşındı ve Düsseldorfer Straße 43 numarada faaliyet gösteren bir uzak akrabasının yanında tezgâhtar olarak çalışmaya başladı.

Dieses Bild hat ein leeres Alt-Attribut. Der Dateiname ist PK-1691-1024x669.jpg
Coopman ailesinin dükkânı, Düsseldorfer Straße 76 (dükkân resmin ortalarında, vitrinindeki tenteden tanınabilir). Kaynak: Solingen Belediye Arşivi, PK 1691

1898’de askere gitti ve 1901’de terhis olunca Ohligs’e döndü. 1908’de kendi işini kurdu. O dönemden kalma gazete ilanlarında ticarethanesini “erkek, oğlan çocuk ve işçi kıyafetlerinde en ucuz mağaza” olarak tanıtıyordu.

1916’da onun yanına yerleşen kardeşi Julie de bu mağazada tezgâhtar olarak çalışmaya başladı. David gibi Julie de hiç evlenmedi. Mağaza iyi iş yapıyordu, ama hiçbir zaman Ohligs semtinin en büyük işletmeleri arasına girmedi.

Dieses Bild hat ein leeres Alt-Attribut. Der Dateiname ist Coopmann_OA19140404-1024x545.jpg
David Coopman’ın Ohligser Anzeiger gazetesinde 4.4.1914 tarihinde yayımlanan ilanı. Kaynak: Solingen Belediye Arşivi via zeitpunkt.nrw

1933’te Nazi Partisi’nin iktidara gelmesinden sonra Yahudilere karşı izlenen zulüm politikasından ticari işletmeler de nasibini aldı. David Coopman, belediye hastanesinde geçirdiği bir ameliyatın ardından 12 Ekim 1937’de öldü. Solingen’deki Yahudi mezarlığında toprağa verildi. Düsseldorflu heykeltıraş Leopold Fleischhacker tarafından yapılan mezartaşında şu yazıt bulunur: “Yalnızca unutulanlar ölür.”

Dieses Bild hat ein leeres Alt-Attribut. Der Dateiname ist jf_5176-1024x683.jpg
David Coopman’ın mezartaşı ve kız kardeşi Julie’nin anısına çakılan levha. Fotoğraf: Daniela Tobias

Ancak David Coopman’ın kardeşi mağazayı işletmeye uzun süre devam edemedi. Julie Coopmann Temmuz 1938’de Köln’e taşındı. Ekim 1941’de oradan Polonya’ya, Łódź gettosuna gönderildi.

Gettodaki yaşlılar yurdu müdürünün 1 Mayıs 1942 tarihli mektubu ıstırap dolu bir feryat niteliğindedir. Bu kadın, yönetimindeki yaşlılar yurdunda Julie Coopman ile birlikte dört diğer hastanın toplama kampına gönderilmesini durdurmak için mücadele ediyordu. Julie Coopmann bu mektuptan sonra ancak birkaç hafta daha yaşayabildi. 6 Haziran 1942’de gettoda hayata gözlerini yumdu.

Julie ile David’in diğer kardeşleri de eşleri ve çocuklarıyla birlikte Holokost kurbanları arasındadır. Aileden sağ kaldığı bilinen tek kişi, Hilden’den Bernhard Krämer adlı yeğenleridir.